SeniorWeb: “Al met een kleine actie maak je een groot verschil.”

Online bankieren, een afspraak bij de huisarts maken of een berichtje via WhatsApp: steeds meer gaat digitaal. Voor veel ouderen is dat soms even zoeken. Tegelijk maakt het hen ook een makkelijker doelwit voor online criminelen. En de cijfers liegen er niet om: maar liefst 1 op de 10 ouderen wordt online opgelicht (Veiliginternetten, 2023).  

De verhalen over digitale oplichting kunnen ouderen afschrikken. En dat is jammer, vindt SeniorWeb. Want de digitale wereld brengt juist heel veel moois. "Als je maar alert bent en weet waarop je moet letten.” 

Als kernpartner van de campagne ‘Echt niet vandaag’ zet SeniorWeb zich actief in voor de regionale actiedagen met bijeenkomsten, voorlichtingen en vrijwilligers op informatiemarkten en in de leslocaties. Zij roepen andere organisaties die werken met ouderen op: kom ook in actie! “Al met een kleine actie kun je een groot verschil maken,” zegt Raquel Wanrooij, Adviseur Leslocaties bij SeniorWeb.  

Steeds meer vragen over veiligheid

SeniorWeb is een landelijke vereniging die al bijna 30 jaar ouderen helpt om digitaal vaardiger te worden. Met hulp van bijna 3.000 vrijwilligers en 520 leslocaties verspreid over het land geven zij cursussen, workshops, uitleg en persoonlijke hulp. Dat gaat over computers, smartphone gebruik, online bankieren, handige apps, contact houden met familie, maar ook over veilig internetgebruik. 

“Je merkt dat de vragen over veiligheid toenemen,” vertelt Saskia Hamminga-Roest, marketing- en communicatie manager bij SeniorWeb. “Ouderen zijn niet naïef, maar soms wel onzeker. Als je niet zeker weet of een mail klopt, is het fijn als je iemand kunt bellen of ergens even kunt binnenlopen. Dan zijn er partijen zoals SeniorWeb waar ouderen terechtkunnen.” 

De gezamenlijke bijeenkomsten en voorlichtingen van SeniorWeb bieden ouderen een veilige omgeving waarin ze zich vrij voelen om hun ervaringen te delen. “Er ontstaan dan vaak gesprekken onderling. Dat is heel waardevol, want ouderen merken dan: ik ben niet de enige,” vult Wanrooij aan. 

Voorlichting en vertrouwen

Bij ouderen werkt een laagdrempelige en praktische aanpak. Niet alleen waarschuwen wat er mis kan gaan, maar vooral laten zien wat je zelf kunt doen. “Zodat mensen zich zekerder voelen,” zegt Hamminga, “en weten: ik hoef het niet alleen te doen. Er zijn plekken waar ik terechtkan.” 

Daarom doet SeniorWeb actief mee aan de actiedagen van Echt niet vandaag, samen met bibliotheken, welzijnsorganisaties en andere lokale partijen. Ze staan met informatiestands in bibliotheken en organiseren bijeenkomsten op leslocaties waar de film Echt of nep te zien is. 

 Daarna kunnen bezoekers in gesprek met vrijwilligers. 

“Het niveau van elke oudere is anders,” zegt Wanrooij. “Juist daarom zijn die één-op-één momenten zo belangrijk.” 

Kom ook in actie in jouw regio

Iedere organisatie die werkt met ouderen, van buurtteam tot bibliotheek, kan meedoen. En dat hoeft echt niet groots of ingewikkeld te zijn. SeniorWeb deelt graag een paar praktische ideeën die goed werken:  

- Laat de video Echt of nep zien en praat er samen over 

- Leg een flyer neer met tips om nepmails te herkennen 

- Gebruik een checklist met wat te doen bij twijfel over een app of bericht 

- Nodig een vrijwilliger uit om tips te geven in begrijpelijke taal 

- Verwijs door naar leslocaties of digitale spreekuren van SeniorWeb 

- Nodig een SeniorWeb-vrijwilliger uit als spreker 

- Bied na afloop ruimte voor persoonlijke vragen 

“Juist die kleine, tastbare middelen en gezamenlijke momenten maken het verschil,” zegt Hamminga. “Als iemand hoort: ‘Dat heb ik ook gehad’, of: ‘Je kunt dit gewoon even navragen’, dan geeft dat rust en vertrouwen.” 

Je vindt meer gratis en kant-en-klare acties in de ideeënkaarten van jouw regio. Die staan in de toolkit onder de doelgroep minder digitaal vaardigen. 

Tips voor ouderen: veilig blijven online

De onlinewereld heeft veel moois te bieden. Je kunt makkelijker contact houden, dingen regelen en informatie opzoeken. Het is alleen belangrijk om alert te zijn. Krijg je een bericht dat te mooi lijkt om waar te zijn? Dan is dat het vaak ook. Neem even de tijd. Reageer niet meteen, maar denk rustig na. Moet je snel iets doen? Dan klopt het meestal niet.  En twijfel je over een mail? Voor leden is er dan de phishingchecker van SeniorWeb. Zo weet je snel of het echt is.  

Samen maken we het veiliger en begrijpelijker

De actiedagen zijn een mooie kans om aandacht te vragen voor veilig digitaal gebruik, maar ze zijn ook een opstap naar meer. “We hopen dat mensen daarna ook weten dat ze bij ons terechtkunnen,” zegt Wanrooij. “En dat organisaties elkaar weten te vinden. Zo maken we het samen een stukje duidelijker en veiliger.”